Tối 9/10, bà Lê Thị Thu Trang, Phó giám đốc Công ty Thương mại Nhật Nam Anh (TP Thái Nguyên), vẫn tất bật dọn dẹp showroom khi nước rút. Ba ngày qua, hàng loạt thiết bị điện, điện tử, điện lạnh tại nhà kho, showroom quy mô 2.000 m² của công ty này chìm trong biển nước.
"Ngập tất. Bao nhiêu công sức chúng tôi bỏ ra giờ trôi hết", bà Trang nói. Thiệt hại hàng hóa ước tính khoảng 2-3 tỷ đồng. Theo bà, trận ngập này còn khủng khiếp hơn cả đợt bão Yagi năm ngoái - vốn được xem là cơn bão mạnh nhất đổ bộ đất liền trong 70 năm qua.
Bà Trang cho biết sáng sớm 7/10, sau hơn 2 ngày mưa lớn kéo dài, nước đã tràn vào showroom dù nền nhà cao hơn mặt đường gần 80 cm. "Nước lên nhanh, cao quá đầu. Thú thực lúc ấy, tôi chỉ nghĩ giữ được mạng là may mắn rồi. Giờ nước tạm yên, tôi mới tính đến tài sản", bà nói.
Công ty bà đang vệ sinh showroom, nhà kho, tới đây sẽ kiểm kê thiệt hại hàng hóa. Trong cơn bão hồi năm ngoái, công ty thiệt hại bằng một phần ba năm nay, được một thương hiệu nhà bếp lớn hỗ trợ các sản phẩm hư hỏng của họ. Mặc dù vậy, họ mất gần nửa năm để khắc phục hậu quả sau bão.
Tiệm đồ chay Viên Minh của chị Bùi Bích Phương tan hoang sau cơn bão. Ảnh: Bích Phương
Nằm ở khu vực trũng hơn, quán chay Viên Minh của chị Bùi Bích Phương trên đường Lương Ngọc Quyến, thành phố Thái Nguyên, ngập tới 3 m. Khi bắt đầu mưa lớn, chị đã gắng kê đồ lên cao, nhưng "mọi cố gắng không thắng lại mẹ thiên nhiên".
Đồ dùng, thiết bị trong tiệm gồm bàn ghế, quầy (khu vực bàn dài bày buffet), tủ lạnh, điều hòa, hệ thống bếp, nồi đều hỏng vì chìm trong nước mấy ngày. Cộng với chiếc ôtô bị thủy kích, chị Phương ước tính tổn thất hơn 1,7 tỷ đồng. Gia đình có ba con nhỏ, chồng lại trực chiến ở tiền tuyến chống lũ, cứu người, chị Phương chỉ mong sớm quay lại được cuộc sống ngày thường.
Cùng cảnh ngộ, chủ một doanh nghiệp sở hữu chuỗi siêu thị mini ở Thái Nguyên, cho biết 7 trong số 10 cơ sở của đơn vị này bị ảnh hưởng nặng nề vì trận lụt. Hàng hóa đều chìm trong biển nước. Ông chưa thống kê được chi tiết mức độ, song ước tính "con số là rất lớn". Chưa kể, các siêu thị này có thể cần ít nhất một tuần để dọn dẹp, khắc phục hậu quả trước khi mở cửa kinh doanh trở lại.
Trong khi đó, chị Huyền - đại diện hợp tác xã miến Việt Cường, đơn vị có 40 năm kinh nghiệm sản xuất miến dong với đại lý ở cả ba miền, kể: "Nhận tin nước dâng cao tại Thái Nguyên hôm 8/10, tôi gọi ngay mọi người xuống khu vực nhà xưởng, kho hàng tại xã Đồng Hỷ để kiểm tra. Tuy nhiên, nước lên nhanh, cả lãnh đạo và nhân viên hợp tác xã đều không kịp trở tay".
Kho xưởng của hợp tác xã miến Việt Cường ở xã Đồng Hỷ bị ngập nước, hỏng mất 200 tấn hàng hóa, chiều 8/10. Ảnh: Hợp tác xã Việt Cường
Chị Huyền cho biết mọi người đành "bất lực" nhìn nước ngập toàn bộ kho xưởng khiến đơn vị mất trắng 200 tấn miến cùng toàn bộ máy móc, nguyên vật liệu làm miến. Hiện tổng thiệt hại chưa được thống kê hết song chị ước tính con số lên đến 7-10 tỷ đồng. "Bao nhiêu hàng hóa chuẩn bị cho mùa Tết của hợp tác xã giờ mất trắng", chị Huyền chia sẻ.
Đến ngày 9/10, nước đã dần rút hết, chị phải huy động thêm công nhân, người thân và thuê thêm người để dọn dẹp, khắc phục thiệt hại sau lũ. Trước mắt, đơn vị cho biết sẽ tìm phương án xử lý những đơn hàng lớn, gấp đồng thời kiểm kê lại máy móc, nguyên vật liệu.
Trụ sở chính của Công ty Điện lực Thái Nguyên cũng bị ngập sâu toàn bộ tầng 1, hư hại nhiều thiết bị và 23 ôtô. Ngoài ra, tài sản của một số cán bộ, nhân viên trực ứng cứu tại đơn vị bị ảnh hưởng. Thiệt hại sơ bộ ước tính khoảng 16 tỷ đồng. Ban giám đốc hiện tạm thời điều hành tại trụ sở khác.
Nhiều ôtô tại trụ sở công ty điện lực bị ngập sâu trong nước. Ảnh: PC Thái Nguyên
Theo thống kê sơ bộ, từ ngày 7/10, tỉnh Thái Nguyên ghi nhận 50 xã bị ảnh hưởng bởi hoàn lưu bão Matmo, nhiều khu vực nằm trong vùng cảnh báo sạt lở nghiêm trọng. Thiên tai đã khiến 4 người thiệt mạng, 2 người mất tích. Cùng với đó, hơn 200.000 ngôi nhà bị ngập nước, nhiều tuyến đường giao thông bị chia cắt, hạ tầng thiệt hại nghiêm trọng. Về nông nghiệp, gần 5.000 ha cây trồng bị ảnh hưởng, thiệt hại trong chăn nuôi gấp nhiều lần so với bão Yagi. Tổng thiệt hại toàn tỉnh ước tính trên 3.000 tỷ đồng.
Mưa ngập cũng khiến hơn 320.000 hộ gia đình tại Thái Nguyên sinh hoạt khó khăn do rơi vào cảnh mất điện. Đến nay, Điện lực Thái Nguyên cấp điện trở lại cho khoảng 260.000 khách hàng. Như vậy, còn 62.000 khách hàng (tương đương 11-12%) vẫn chưa có điện do nhiều khu vực ngập sâu, khó tiếp cận.
Theo ông Ninh Vân Phong - Phó giám đốc Công ty Điện lực Thái Nguyên, các khu công nghiệp lớn như Sông Công và Phổ Yên gần như không bị ảnh hưởng, chủ yếu sự cố điện tập trung tại khu dân cư. Đơn vị đang huy động mọi nguồn lực để khôi phục cấp điện trong thời gian sớm nhất.
Ngoài các doanh nghiệp và hộ kinh doanh chịu thiệt hại trực tiếp, các công ty bảo hiểm cũng chịu tác động khi số hồ sơ bồi thường tăng mạnh sau các đợt thiên tai liên tiếp. Chưa đầy một tháng, Việt Nam hứng chịu ba cơn bão lớn gồm bão số 9 (Ragasa) đổ bộ ngày 25/9, bão số 10 (Bualoi) ngày 29/9 và bão số 11 (Matmo) ngày 6/10.
Các cơn bão này có cường độ mạnh, diễn biến phức tạp, gây thiệt hại nghiêm trọng tại nhiều tỉnh, thành khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, trong đó Thái Nguyên là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do mưa lũ kéo dài sau hoàn lưu bão Matmo.
Tính đến 8/10, Bảo hiểm Bảo Việt ghi nhận 372 vụ tổn thất, ước tính bồi thường thiệt hại 119 tỷ đồng vì bão Bualoi và Matmo. Trong đó, bảo hiểm tài sản, công trình xây dựng và xe cơ giới là loại hình chịu tác động nặng nề nhất.
Tương tự, Bảo hiểm PVI cho biết tính đến 9/10, hãng tiếp nhận 130 tổn thất về xe cơ giới, ước thiệt hại trên 5 tỷ đồng do bão Matmo. Trước đó, trong cơn bão Bualoi, họ cũng ghi nhận 150 tổn thất và có thể còn phát sinh thêm. Các thiệt hại gồm nhà xưởng, máy móc, hàng hóa và gián đoạn kinh doanh... với dự phòng bồi thường gần 850 tỷ.
Thủy Trương - Anh Tú - Ngọc Diễm - Phương Dung