Sau kết hôn một tháng, Minh (28 tuổi, Hà Nội) và vợ mới cưới cùng bàn kế hoạch sinh con. Cả hai trao đổi về chế độ dinh dưỡng, việc thăm khám sức khỏe định kỳ và các thói quen sống cần điều chỉnh để chuẩn bị cho hành trình làm cha mẹ. Trong lúc tìm hiểu, vợ Minh chia sẻ thêm nỗi lo khi đọc được thông tin về ung thư cổ tử cung và các bệnh lý liên quan đến vi rút HPV.

Trước đây, Minh từng nghĩ HPV chỉ liên quan đến phụ nữ, nhưng khi thấy sự băn khoăn của vợ, anh bắt đầu cùng vợ tìm hiểu kỹ hơn. "Tôi giật mình nhận ra HPV còn có thể gây ra các vấn đề sức khỏe ở nam giới, thậm chí bản thân tôi cũng có thể nguồn lây nhiễm cho vợ. Vì vậy, nếu để vợ tự xoay sở thì sẽ không công bằng. HPV là vấn đề sức khỏe chung và tôi nên đồng hành cùng cô ấy", Minh nói.

Anh chủ động đọc tài liệu từ nguồn thông tin uy tín, tham khảo ý kiến bác sĩ, rồi cùng vợ trao đổi về các biện pháp dự phòng. Sự đồng hành này giúp hai vợ chồng thêm tin tưởng nhau, đồng thời tạo nền tảng để lên kế hoạch sức khỏe hôn nhân và sinh sản an toàn.

Hưng (30 tuổi, TP HCM) cũng có hành trình tương tự. Giai đoạn chuẩn bị kết hôn, anh tình cờ xem đoạn video kể về hành trình "chiến đấu" với ung thư cổ tử cung của ca sĩ, MC Hari Won, mới nhận ra tầm quan trọng của dự phòng HPV. Thông điệp "mỗi người đều có thể kiểm soát cuộc đời của mình" trong TVC thôi thúc Hưng tìm hiểu thêm. Anh bất ngờ khi đọc được số liệu cho thấy gần 100% trường hợp ung thư cổ tử cung liên quan tới việc nhiễm týp HPV nguy cơ cao, đồng thời HPV cũng có thể gây mụn cóc sinh dục, ung thư hậu môn và một số ung thư nguy hiểm khác ở nam giới.

Ban đầu Hưng ngại nhắc đến chủ đề bệnh lây qua đường tình dục. Nhưng khi thấy vợ sắp cưới hưởng ứng và đặt nhiều câu hỏi, anh hiểu rằng đây là lúc thích hợp để cả hai cùng trao đổi. Từ đó, anh và bạn gái chủ động đi thăm khám, cân nhắc cách dự phòng và cùng nhau xây dựng lối sống lành mạnh.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), HPV là loại vi rút phổ biến lây qua đường tình dục, với hơn 200 chủng khác nhau, trong đó hơn 30 chủng thường lây lan qua quan hệ tình dục. Mặc dù phần lớn trường hợp nhiễm HPV không có triệu chứng và tự đào thải, việc nhiễm dai dẳng có thể dẫn đến các bệnh như: mụn cóc sinh dục, tiền ung thư và ung thư cổ tử cung, hậu môn sinh dục ở cả nam và nữ. Một số chủng có thể gây mụn cóc sinh dục, trong khi các chủng nguy cơ cao có liên quan mật thiết đến tiền ung thư, ung thư, trong đó điển hình là ung thư cổ tử cung.

Tại Việt Nam, theo báo cáo của Globocan năm 2022, mỗi năm có hơn 4.600 ca mắc mới và hơn 2.500 ca tử vong do ung thư cổ tử cung. Cũng theo báo cáo này, ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ hai thế giới đối với phụ nữ trong độ tuổi 15 - 44. Không chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ, nhiễm HPV cũng phổ biến ở nam giới.

Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ, HPV dương tính ở gần như 100% trường hợp ung thư hậu môn ở nam quan hệ đồng giới, và 60% đối với nam quan hệ khác giới. Trong đó, nam giới lớn tuổi hơn có khả năng bị nhiễm HPV sinh dục cao gấp khoảng hai lần so với nam từ 18 đến 22 tuổi. Đặc biệt, nam giới từ 23 đến 32 tuổi có khả năng nhiễm các chủng HPV nguy cơ cao ở vùng sinh dục cao hơn rõ rệt.

Những con số này cho thấy HPV là vấn đề của cả cộng đồng. Nam giới không chỉ là "người ngoài cuộc" mà còn có thể là nguồn lây truyền, nếu thiếu hiểu biết và phòng vệ không đúng cách.

Điểm chung ở Minh và Hưng là cả hai đã không né tránh chủ đề HPV khi nói chuyện với bạn đời. Thay vì xem đây là "chuyện của phụ nữ", họ chọn đồng hành cùng bạn đời trong việc xây dựng nền tảng sức khỏe hôn nhân, bao gồm cả việc chủ động tìm hiểu và phòng vệ HPV.

Minh kể rằng việc chủ động tìm hiểu giúp anh không còn cảm giác bối rối hay sợ hãi khi nghe nhắc đến HPV. Anh khuyến khích vợ đi tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ và cân nhắc dự phòng. "Chúng tôi thấy thoải mái hơn nhiều khi cùng nhau trao đổi. Vợ tôi cũng nhẹ nhõm vì có chồng đồng hành," Minh nói.

Với Hưng, quyết định ủng hộ bạn gái dự phòng HPV là cách anh thể hiện trách nhiệm. Anh còn chủ động chia sẻ thông tin cho nhóm bạn sắp kết hôn. "Đàn ông thường ngại bàn về sức khỏe sinh sản một cách nghiêm túc. Nhưng khi mình lên tiếng, mọi người nhận ra rằng đây là chuyện bình thường, nên được thảo luận công khai", Hưng chia sẻ.

Chuyên gia đánh giá câu chuyện của Minh và Hưng phản ánh một sự chuyển biến trong tư duy, từ chỗ coi HPV là "chuyện của phụ nữ" sang nhìn nhận đó là trách nhiệm chung. Họ không chỉ tìm hiểu kiến thức mà còn biến nhận thức thành hành động - từ trò chuyện, thăm khám đến khuyến khích dự phòng.

Ở cấp độ cộng đồng, khi nhiều nam giới cùng làm điều này, xã hội sẽ hình thành một môi trường lành mạnh hơn. HPV không còn là chủ đề khó nói, mà trở thành câu chuyện về sự quan tâm và trách nhiệm trong các mối quan hệ.

Thế Đan