Chồng chị Vân không có tinh trùng trong tinh dịch do tắc ống dẫn tinh, vợ bị dị tật tử cung hai sừng. Đây là lý do kết hôn ba năm vợ chồng vẫn chưa có con.

Họ được bác sĩ chọc hút thu tinh trùng và kích trứng để thụ tinh ống nghiệm (IVF), tạo được nhiều phôi nhưng 3 lần chuyển phôi không thành. Trong 5 năm sau đó, vợ chồng IVF thêm hai lần, chuyển phôi 3 lần vẫn thất bại nên định dừng điều trị, xin con nuôi. Tháng 10/2020, họ đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội (IVFTA) tìm cơ hội cuối.

Tương tự, chị Huyền Trang, 34 tuổi, vô sinh 9 năm do dự trữ buồng trứng suy giảm. Vợ chồng 4 năm thụ tinh nhân tạo (IUI) và IVF, 3 lần chuyển phôi đều thất bại. Bác sĩ ở IVFTA nội soi buồng tử cung phát hiện chị bị viêm niêm mạc tử cung mạn tính. Đây là một trong các nguyên nhân ảnh hưởng đến phôi, giảm tương tác giữa phôi và nội mạc tử cung, khiến phôi thai làm tổ thất bại hoặc ngừng phát triển sớm.

TTND.PGS.TS.BS Lê Hoàng, Giám đốc IVFTA, cho biết khoảng 70%, tương đương hàng nghìn trường hợp, đến khám và điều trị tại trung tâm này là ca bệnh khó, nhiều tuổi, nhiều bệnh nền, tiền sử sản khoa nặng nề, từng thất bại chuyển phôi nhiều lần ở các cơ sở y tế khác. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thất bại khi thụ tinh ống nghiệm, thường gặp là phôi bất thường, chất lượng kém. Ngoài yêu cầu trứng chất lượng, tinh trùng khỏe mạnh, không có bất thường về di truyền, môi trường nuôi cấy phôi sau khi thụ tinh hoặc những thao tác trong quá trình trữ đông, rã đông phôi cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng phôi.

Những bất thường tại tử cung và nội mạc tử cung như niêm mạc mỏng, viêm niêm mạc tử cung, buồng tử cung có polyp, lạc nội mạc tử cung, vách ngăn hoặc dính buồng tử cung... cũng làm giảm khả năng tiếp nhận phôi. Ngoài ra, bất thường tương tác giữa phôi và niêm mạc tử cung, độ tuổi, yếu tố tâm lý cũng như một số bệnh lý nền của người phụ nữ ảnh hưởng đến tỷ lệ phôi làm tổ và phát triển.

Để điều trị, bác sĩ cần xác định chính xác nguyên nhân gây thất bại làm tổ nhiều lần hoặc thai ngừng phát triển sớm sau chuyển phôi. Ngoài thăm khám lâm sàng, người bệnh có thể phải thực hiện thêm một số khảo sát, như xét nghiệm nhiễm sắc thể đồ vợ chồng, xét nghiệm cửa sổ làm tổ (ERA test), nội soi buồng tử cung để tìm nguyên nhân và xử lý bất thường nếu có... Bệnh nhân được tư vấn chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, vận động phù hợp sau chuyển phôi, hỗ trợ trị liệu tâm lý khi cần thiết, giúp tăng khả năng có thai, thai kỳ an toàn, sinh con khỏe mạnh.

Vợ chồng chị Vân được bác sĩ chọc hút mào tinh thu tinh trùng (PESA) rồi tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI), tạo được 7 phôi ngày 3. Trước khi chuyển phôi, chị được phẫu thuật cắt vách ngăn, tạo hình buồng tử cung để giúp đậu thai ngay.

Thất bại chuyển phôi nhiều lần trước đó khiến chị thường xuyên stress. Bác sĩ chỉ định dùng thuốc, lên thực đơn dinh dưỡng nâng cao thể trạng, đồng thời trị liệu tâm lý thường xuyên. Kết quả, chị thành công mang thai, cuối năm 2021 sinh mổ một bé trai nặng 3,2 kg. Tháng 3/2024, vợ chồng trở lại IVFTA chuyển phôi lần nữa và đậu thai. Hiện thai nhi 8 tuần, phát triển bình thường.

Còn chị Trang được điều trị viêm nội mạc tử cung ổn định, sau đó kích trứng để tạo phôi. Phôi được nuôi cấy trong hệ thống tủ theo dõi động học timelapse tích hợp trí tuệ nhân tạo, thu được hai phôi nang chất lượng tốt. Chị Trang có thai ngay lần đầu chuyển phôi vào buồng tử cung. Tháng 5/2024, gia đình đón con trai nặng 2,5 kg chào đời bằng sinh mổ.

Bác sĩ Hoàng khuyến cáo nhiều bệnh lý gây vô sinh không biểu hiện triệu chứng rõ ràng nên khó nhận biết. Do đó, vợ chồng kết hôn sau một năm không có con (6 tháng nếu tuổi vợ trên 35) nên đi khám sức khỏe sinh sản sớm để xác định nguyên nhân, điều trị phù hợp và hiệu quả.

Các kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm hiện đại như gom trứng, gom phôi, tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI), nuôi cấy phôi nang, trữ đông phôi, trứng và tinh trùng, sàng lọc phôi tiền làm tổ, phẫu thuật tìm tinh trùng... có thể giúp các cặp vợ chồng tăng cơ hội sinh con khỏe mạnh. Tại IVFTA, tỷ lệ thành công trung bình của một chu kỳ IVF đạt khoảng 71,5%. Với vợ chồng 28-35 tuổi, tỷ lệ này đạt tới 80%.

Trịnh Mai