Top 50 được công bố hàng năm bởi Tạp chí Nhịp cầu Đầu Tư và Công ty Chứng khoán Thiên Việt (TVS), được xem là chỉ dấu cho sức khỏe doanh nghiệp, kỳ vọng của nhà đầu tư.
Ông Bùi Thành Trung, Phó tổng giám đốc cấp cao, Công ty Chứng khoán Thiên Việt (TVS), cho biết sau 14 năm công bố, bảng xếp hạng đã trở thành thước đo phản ánh sự thay đổi của nền kinh tế Việt Nam qua từng giai đoạn. Danh sách tôn vinh những doanh nghiệp duy trì hiệu quả bền bỉ, ghi nhận vai trò dẫn dắt của các ngành trụ cột.
Kết quả năm nay tiếp tục thể hiện tính uy tín của bảng xếp hạng khi các doanh nghiệp trong danh sách chiếm tỷ trọng lớn trên thị trường. Tại thời điểm 15/9, vốn hóa 50 doanh nghiệp đạt 155 tỷ USD, chiếm hơn 50% tổng vốn hóa các công ty niêm yết trên sàn HoSE và HNX, tương đương hơn 1/3 GDP cả nước năm 2024. Trong đó, có 31 doanh nghiệp đạt vốn hóa trên 1 tỷ USD, tăng thêm 8 so với năm trước.
Ông Bùi Thành Trung trình bày cơ chế chọn lọc và xếp hạng Top 50 2025. Ảnh: TVS
Tổng doanh thu Top 50 năm 2024 đạt gần 52 tỷ USD, tăng hơn 12% so với 2023, đóng góp 35% doanh thu toàn thị trường. Lợi nhuận sau thuế đạt khoảng 11 tỷ USD, tăng 18% và chiếm 75% lợi nhuận của toàn bộ doanh nghiệp niêm yết. Ngành ngân hàng tiếp tục giữ vai trò nổi bật khi đóng góp tới 20% tăng trưởng lợi nhuận, khẳng định vị thế trụ cột của hệ thống tài chính.
Ông Trung cho biết thêm, năm 2024, tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE) bình quân của nhóm này đạt gần 16%, gấp đôi mức trung bình toàn thị trường. Kết quả này thể hiện vị thế, lợi thế cạnh tranh và hiệu quả quản trị của các doanh nghiệp được vinh danh.
"Những con số này không chỉ khẳng định năng lực vượt trội của các doanh nghiệp, mà còn nâng cao chuẩn mực minh bạch và tạo cơ sở tin cậy cho nhà đầu tư trong và ngoài nước", ông Trung nói.
Bảng xếp hạng năm 2025 đồng thời cho thấy sự dịch chuyển giữa các ngành. Ngân hàng tiếp tục mở rộng ảnh hưởng với tổng cộng 15 doanh nghiệp, chiếm gần một nửa lợi nhuận toàn thị trường. Bất động sản ghi dấu sự trở lại với hai doanh nghiệp mới, phản ánh sự hồi phục của thị trường khi số giao dịch tăng 24% so với 2023, đồng thời mở ra kỳ vọng về chu kỳ tăng trưởng bền vững hơn trong thời gian tới.
Các ngành xây dựng - vật liệu, công nghiệp, hàng tiêu dùng và công nghệ thông tin duy trì vị thế dẫn đầu về ROE, đạt mức bình quân 20-25% giai đoạn 2022-2024. Đại diện TVS đánh giá, số liệu cho thấy năng lực duy trì hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dẫn dầu trong những ngành kinh tế trọng điểm, phù hợp định hướng phát triển trong giai đoạn tới.
Các chỉ số đáng chú ý về xu hướng ngành trong Top 50 2025. Nguồn: TVS
Trải qua 14 năm kể từ khi được công bố lần đầu, bảng xếp hạng Top 50 phản ánh sức khỏe doanh nghiệp trong từng lĩnh vực, cho thấy sự dịch chuyển mang tính chu kỳ của các ngành kinh tế qua 4 giai đoạn.
Giai đoạn 2012-2015, nhóm thực phẩm và đồ uống giữ vị thế nổi bật với những tên tuổi như Vinamilk hay Masan thường xuyên xuất hiện trong danh sách. Trong bối cảnh tăng trưởng GDP chậm lại, các doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng thiết yếu duy trì hiệu quả ổn định với ROE bình quân khoảng 18%, cao hơn so với mức dưới 13% của thị trường chung.
Từ 2015-2018, ngành xây dựng và vật liệu nổi lên nhờ hưởng lợi từ chính sách đầu tư công quy mô lớn vào hạ tầng. Tỷ lệ chi đầu tư công giai đoạn này đạt 6,5-7,5% GDP, tạo động lực tăng trưởng cả trực tiếp lẫn lan tỏa. Nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực này nhờ đó đã mở rộng hoạt động và tham gia các dự án trọng điểm quốc gia cũng như thị trường xây dựng dân dụng.
Giai đoạn 2017-2021 đánh dấu sự bùng nổ của bất động sản. Các doanh nghiệp như Vinhomes, Nam Long hay Khang Điền trở thành lực lượng dẫn dắt, vốn hóa tăng mạnh cùng với tăng trưởng lợi nhuận khi tốc độ đô thị hóa và nhu cầu nhà ở tăng cao. ROE bình quân của các doanh nghiệp bất động sản trong danh sách vượt mức 20%.
Từ 2019 đến nay, ngành tài chính, đặc biệt là ngân hàng giữ vai trò then chốt. Nhóm này chiếm khoảng 15-30% số lượng doanh nghiệp trong danh sách. Trong giai đoạn 2018-2024, tăng trưởng kép của ngành ngân hàng đạt gần 20%, cao hơn nhiều so với mức 12% trung bình toàn thị trường.
Ông Bùi Thành Trung đánh giá, xu hướng này khẳng định vai trò ngày càng quan trọng của tài chính trong việc hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, nhất là trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Một điểm đáng chú ý khác là sự gia tăng mạnh mẽ của khu vực tư nhân. Tỷ trọng doanh nghiệp tư nhân trong danh sách từ 70% năm đầu công bố lên 90% vào năm 2025.
"Điều này phản ánh rõ vị thế trụ cột của kinh tế tư nhân, tạo nền tảng để doanh nghiệp Việt vươn ra thị trường toàn cầu", ông Trung nói.
Bảng xếp hạng qua 14 năm đã cho thấy được sự thay đổi cả về cơ cấu ngành nghề lẫn vai trò từng doanh nghiệp trong bức tranh phát triển kinh tế Việt Nam. Theo ông Trung, danh sách không chỉ là công cụ ghi nhận thành tích mà còn là tấm gương phản chiếu sự vận động của thị trường chứng khoán và nền kinh tế. Bảng xếp hạng vì thế vừa tôn vinh những doanh nghiệp hiệu quả, vừa khuyến khích cộng đồng doanh nghiệp tiếp tục đổi mới và phát triển bền vững.
Hoàng Đan