Tổng cục Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR) hôm 5/8 công bố video cho thấy đơn vị đặc nhiệm Timur của họ tấn công lực lượng Nga ở tỉnh Sumy, đông bắc đất nước. GUR tuyên bố đã "đánh bại hơn 8 đại đội Nga" trong trận chiến, hạ ít nhất 334 binh sĩ Nga và làm bị thương hơn 550 người.
GUR không nêu chi tiết về thời gian diễn ra trận đánh, nhưng quân đội Nga đầu năm nay tiến vào tỉnh Sumy sau khi đánh bật toàn bộ lực lượng của đối phương khỏi tỉnh Kursk ở bên kia biên giới. Mục đích của Moskva là thiết lập vùng đệm ở khu vực đông bắc của đối phương.
Trong tháng 6, lực lượng Nga kiểm soát hơn 160 km2 lãnh thổ Ukraine ở Sumy. Dù vậy, đà tiến của họ ở mặt trận này đã bị chững lại trong những tuần gần đây do vấp phải kháng cự mạnh mẽ của Ukraine. Kiev thậm chí còn tuyên bố tái chiếm một số ngôi làng ở vùng này.
Kết quả phân tích của AFP dựa trên dữ liệu từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho thấy Ukraine đã giành lại 11 km2 lãnh thổ ở tỉnh Sumy trong tháng 7. Đây cũng là mặt trận duy nhất mà lực lượng Nga bị đẩy lùi trên chiến trường.
Severnnyi, blogger quân sự Nga, hồi đầu tuần cho biết lực lượng của Moskva đang bị bao vây tại làng Oleksiivka ở tỉnh Sumy. "Lực lượng Nga đang lọt giữa ba mặt là sông nước, mặt còn lại là quân Ukraine", Severnnyi cho hay.

Cục diện chiến sự tại tỉnh Sumy. Đồ họa: Telegraph
Chiến dịch thọc sâu được GUR công bố hôm 5/8 được cho là một trong những hoạt động khiến Nga lâm vào tình thế trên.
Theo GUR, đơn vị đặc nhiệm Timur của họ luồn sâu vào hậu phương của kẻ địch, hạ hàng loạt quân nhân Nga trong giao tranh cận chiến, cũng như qua đòn tập kích hiệp đồng bằng pháo binh và thiết bị bay không người lái (drone).
Video do GUR đăng kèm cho thấy binh sĩ Ukraine di chuyển bằng trực thăng bay thấp để áp sát mục tiêu, sao đó giao tranh với đối phương trong rừng bằng súng trường và súng máy. Nhiều vụ nổ và tiếng la hét vang lên khi Ukraine nã đạn pháo vào vị trí đối phương, trên mặt đất xuất hiện một số thi thể.
Video cũng cho thấy đặc nhiệm Timur di chuyển bằng xe tải bên ngoài khu rừng, một quân nhân dùng tay phóng drone từ trên cánh đồng.
GUR nói đã chặn thu được nội dung trao đổi của quân nhân Nga, cho thấy họ "bịa ra lý do" để từ chối chấp hành lệnh tấn công các vị trí của lực lượng Ukraine. Nội dung cụ thể không được công bố.
Tuy chỉ có một số thi thể lính Nga xuất hiện trong video, GUR tuyên bố chiến dịch thọc sâu đã xóa sổ lực lượng tương đương một tiểu đoàn của Nga.
"Đà tiến của quân đội Nga đã bị chặn đứng, nguồn cung về nhu yếu phẩm và đạn dược của kẻ địch cũng bị gián đoạn", cơ quan này cho biết. Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về thông tin.
Timur, lực lượng tiến hành chiến dịch táo bạo trên, là một trong các đơn vị đặc nhiệm lớn nhất của GUR, chuyên tiến hành nhiệm vụ đột kích và phục kích mục tiêu trên bộ hoặc trên biển. Tuy thường hoạt động trong bí mật, đơn vị này vẫn được biết đến vì đã thực hiện một số chiến dịch tinh vi và mang tính biểu tượng nhất trong xung đột.
Chiến dịch đột kích của đặc nhiệm Timur trong video công bố ngày 5/8. Video: GUR
Một trong số đó là cuộc đổ bộ lên Crimea tháng 8/2023, để lần đầu cắm cờ Ukraine tại bán đảo kể từ khi Nga sáp nhập vùng lãnh thổ này vào năm 2014. Đặc nhiệm Timur cũng tham gia nỗ lực giữ tuyến đường tiếp tế huyết mạch của thành phố Bakhmut, chiến dịch tái chiếm đảo Rắn và truy quét "lính đánh thuê Nga" ở Sudan.
"Đơn vị này được trang bị vũ khí phương Tây hiện đại, dày dạn kinh nghiệm, có tinh thần chiến đấu cao và hoạt động cực kỳ hiệu quả", Ivan Stupak, cựu sĩ quan an ninh Ukraine và hiện là chuyên gia quân sự, cho biết.
Không rõ Timur có bao nhiêu thành viên, song lực lượng này bao gồm hơn 20 đơn vị nhỏ hơn, được huấn luyện chuyên sâu về chiến tranh phi quy ước.
Timur có hai đơn vị Noboday và Raven nổi tiếng với khả năng tác chiến bằng drone ở trên bộ cũng như trên biển, còn Tiểu đoàn Bratstvo chuyên thực hiện nhiệm vụ đột kích đổ bộ và phá hoại sâu bên trong lãnh thổ Nga.
"Điểm khác biệt của đặc nhiệm Timur là họ bao gồm nhiều nhóm nhỏ, mỗi nhóm đều có kỹ năng riêng biệt và được huấn luyện chuyên sâu, đã tích lũy được kinh nghiệm trong chiến tranh hiện đại", Dmytro Zhmailo, giám đốc điều hành của Trung tâm Hợp tác An ninh Ukraine, cho hay.

Chỉ huy (thứ hai từ trái sang) và thành viên đơn vị Timur hồi năm 2023. Ảnh: Le Monde
Stupak cho biết năng lực tác chiến linh hoạt của đặc nhiệm Timur đã được thể hiện rõ ở mặt trận Sumy, đề cập khả năng chiến đấu nhuần nhuyễn ở cả trong chiến hào, trong rừng và trên không.
Đơn vị Timur hồi tháng 5 từng tiến hành cuộc tập kích ở tỉnh Kharkov với phương thức tương tự chiến dịch ở Sumy. Cuộc tấn công này cũng do trực thăng dẫn đầu, kết hợp hỏa lực không quân, pháo binh, drone với hoạt động phá hoại bên trong hậu phương.
Chiến dịch này được tiến hành nhằm ngăn đối phương vượt sông Oskil, phòng tuyến tự nhiên cản lực lượng Nga tiếp cận thành trì Kupyansk. GUR tuyên bố đặc nhiệm Timur đã tập kích 600 hầm ngầm, 9 kho đạn dã chiến và 8 điểm vượt sông của đối phương, hạ hoặc làm bị thương 439 quân nhân Nga.
"Chúng tôi không bị giới hạn về địa điểm hoạt động, dù đó là vùng lãnh thổ mà đối phương kiểm soát hay bất cứ nơi nào trên thế giới. Cứ nơi nào có quân nhân, sĩ quan hoặc người liên quan tình báo Nga, chúng tôi đều sẽ tìm đến", trung tá có biệt danh Timur, chỉ huy đơn vị đặc nhiệm này, hồi năm 2024 cho biết.
Phạm Giang (Theo Telegraph, AFP)