Quân đoàn Phản ứng nhanh số 7 thuộc Lực lượng Xung kích đường không Ukraine hôm 1/11 tuyên bố nước này đã thực hiện thành công "chiến dịch đổ bộ" ở mặt trận Pokvorsk tại tỉnh Donetsk.
"Điều kiện cần thiết phải được chuẩn bị để bảo vệ máy bay và giúp các quân nhân đổ bộ an toàn trước mối đe dọa trực tiếp từ đối phương. Lực lượng phòng không, tác chiến điện tử, tình báo và thiết bị không người lái (drone) đã triển khai trong khu vực hoạt động của Quân đoàn 7 để đảm bảo nhiệm vụ hoàn thành", thông báo có đoạn.
Bộ Quốc phòng Nga cùng ngày thông báo đã ngăn chặn cuộc đổ bộ bằng trực thăng của nhóm đặc nhiệm thuộc Tổng cục Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR) tại khu vực cách thành trì Pokrovsk ở tỉnh Donetsk khoảng một km về phía tây bắc. "Toàn bộ 11 quân nhân triển khai từ trực thăng đều thiệt mạng", cơ quan này cho hay.
Nhóm đặc nhiệm Ukraine đổ quân và bị drone Nga tập kích trong video công bố hôm 1/11. Video: Lost Armour
AMK Mapping, tài khoản X chuyên theo dõi dữ liệu tình báo nguồn mở về chiến sự Ukraine, chỉ ra rằng nhóm đặc nhiệm Ukraine đã chia thành nhiều mũi để xâm nhập thành phố, trước khi bị drone Nga tấn công. "Dường như 11 binh sĩ đã thiệt mạng hoặc bị thương. Rất khó sơ tán những người sống sót, do đây là khu vực do Nga kiểm soát", tài khoản này nhận định.
Hãng thông tấn Reuters dẫn lời hai nguồn tin giấu tên trong quân đội Ukraine xác nhận chiến dịch diễn ra hồi cuối tháng 10, do lãnh đạo GUR Kyrylo Budanov trực tiếp giám sát. Một nguồn tin tuyên bố nhóm đặc nhiệm chưa thiệt mạng và Ukraine vẫn tiếp tục ổn định tình hình ở Pokrovsk, trong khi người còn lại thừa nhận drone Nga "đã gây khó khăn cho đơn vị đổ bộ".
"Đột kích các sở chỉ huy tiền phương sẽ làm gián đoạn hoạt động của Nga và giảm áp lực lên lực lượng Ukraine. Cuộc đổ bộ táo bạo này cũng khiến Nga thấy rằng không có khu vực hậu phương nào an toàn", Chuck Pfarrer, cựu đặc nhiệm hải quân Mỹ và hiện là bình luận viên của Kyiv Post, cho hay.
Dù vậy, không phải ai cũng có cái nhìn tích cực như vậy. "Trong xung đột hiện đại, triển khai hai tiểu đội đổ bộ xuống khu vực trống trải ở giữa vùng giao tranh ác liệt, hoàn toàn nằm trong tầm quan sát của drone đối phương, là quyết định ngớ ngẩn về mặt chiến thuật", Yuri Butusov, phóng viên chiến trường Ukraine, nêu quan điểm.
Butusov cho rằng binh sĩ Ukraine chỉ có thể vượt qua vùng giao tranh bằng cách ẩn mình để tránh bị drone Nga phát hiện. Mọi hành động lộ liễu sẽ khiến đối phương huy động nhiều nguồn lực, như drone tự sát và bom lượn, để vô hiệu hóa mũi xâm nhập.
Phóng viên này cũng cho rằng lực lượng nhỏ như vậy, dù tinh nhuệ đến đâu, cũng không thể gây ra tác động lớn trên chiến trường, nhất là khi Ukraine đã có nhiều lữ đoàn và trung đoàn tham chiến trong thành phố. "Vấn đề chính là đảm bảo hậu cần và khả năng cơ động cho lực lượng đang có mặt ở đó", ông cho hay.
Vị trí đặc nhiệm GUR đổ quân (xanh) và khu vực Nga kiểm soát ở Pokrovsk - Mirnograd tính đến ngày 31/10. Đồ họa: Lost Armour
Trang tin quân sự Basedment có trụ sở tại Mỹ nhận định chiến dịch "hết sức mạo hiểm", đặc biệt khi Ukraine chỉ có 3 trực thăng Black Hawk do Mỹ sản xuất, tất cả đều được mua bằng tiền quyên góp từ nước ngoài và đang thuộc biên chế GUR.
"Nếu Nga phá hủy được một chiếc UH-60, đó sẽ là đòn giáng nặng nề trên nhiều phương diện. Nó vừa là thắng lợi trên mặt trận thông tin cho Nga, vừa là bước lùi tiềm tàng về mặt chính trị trong bối cảnh căng thẳng quan hệ với Tổng thống Donald Trump, cũng là tổn thất quân sự nghiêm trọng khi mất máy bay hiện đại, phi công và lực lượng đặc nhiệm tinh nhuệ", trang này cho hay.
Trước rủi ro lớn như vậy, nhiều người đặt câu hỏi là liệu kết quả từ đợt đổ bộ có xứng đáng để Ukraine mạo hiểm hay không. Tuy nhiên, Kiev tới nay vẫn chưa nêu cụ thể mục đích của chiến dịch.
Các nguồn tin của Reuters nói rằng nhóm đặc nhiệm hướng tới tuyến tiếp tế chủ chốt của Ukraine tại mặt trận, cho thấy đây có khả năng là nỗ lực nhằm khôi phục hậu cần cho các đơn vị trong nội thành.
Một số nguồn tin khác cho rằng trực thăng chở theo phi công drone để hỗ trợ lực lượng phòng thủ. Vai trò của họ là đối phó drone trinh sát và drone tự sát Nga, ngăn phòng tuyến sụp đổ hoàn toàn và kéo dài thời gian cho bộ binh rút lui.
"Đây không phải chiến dịch giành lại lãnh thổ, mà chủ yếu nhằm trì hoãn bước tiến đối phương đủ lâu để các đơn vị Ukraine rút lui có trật tự. Ukraine lẽ ra đã không phải tiến hành chiến dịch mạo hiểm như vậy nếu giới chỉ huy lên kế hoạch rút lui sớm. Thay vào đó, họ đang lặp lại những sai lầm từng mắc phải ở Avdeevka, Kursk hay Ugledar", Basedment nhận định.
Nguyên nhân dường như là Ukraine không muốn các đồng minh phương Tây chứng kiến nước này dễ dàng từ bỏ thêm một thành trì chiến lược, cũng như duy trì hình ảnh quân đội cố thủ kiên cường đến phút chót để duy trì niềm tin và hỗ trợ từ đối tác.
Đặc nhiệm GUR đứng trước trực thăng Black Hawk trong ảnh đăng năm 2023. Ảnh: GUR
Chiến dịch cũng có thể nhằm mục đích chính trị. Nhóm đặc nhiệm Ukraine đổ quân gần biển tên thành phố ở cửa ngõ tây bắc, nơi lực lượng Nga từng cắm cờ hồi tuần trước, dẫn tới nhận định rằng một trong những nhiệm vụ của họ là tiếp cận công trình này và chứng minh sự hiện diện.
"Đây lại là ví dụ cụ thể về những quyết định chiến thuật ngớ ngẩn được giới blogger ca ngợi, thay vì có đánh giá khách quan. Hàng loạt sai lầm được che đậy bởi bộ máy truyền thông, các đơn vị đặc nhiệm liên tục được điều động thực hiện những nhiệm vụ nhằm gây tiếng vang, trong khi tổn thất và kết quả thực sự không bao giờ được tiết lộ", phóng viên Butusov chỉ trích.
Dù kết quả và mục đích thật sự là gì, chiến dịch đổ bộ vẫn phản ánh tình hình khó khăn hiện tại của quân đội Ukraine ở mặt trận Pokrovsk. "GUR phải triển khai đặc nhiệm bằng trực thăng thay vì đường bộ, cho thấy nguy cơ đối phương bao vây thành phố đã trở thành mối đe dọa hiện hữu", tờ Strana của Ukraine cho hay.
Phạm Giang (Theo Telegraph, Kyiv Post, Strana)